Język urzędowy: perski i paszto (językiem tym posługują się Pasztunowie - główna grupa etniczna Afganistanu, uważająca się za jedyną ludność rdzennie Afgańską).
Stolica: Kabul
Ustrój polityczny: republika islamska - jest formalnie państwem z konstytucją i obieralnymi, republikańskimi strukturami władzy, takimi jak parlament, rząd, prezydent itp. Konstytucja republiki islamskiej oparta jest na islamskim prawie (szariacie) i zazwyczaj jawnie zakazuje stanowienia prawa sprzecznego z Koranem. Najczęściej zakazane jest też rejestrowanie partii, które w swoich programach głoszą liberalizację prawa. Nie istnieje też w tych krajach wolność słowa w sensie zachodnim, gdyż zakazane jest głoszenie jakichkolwiek poglądów sprzecznych z Koranem.
Prezydent: Hamid Karzai
Jednostka monetarna: afgani (AFN)
Historia: Od I połowy XIX w. aż do połowy wieku XX Afganistan był obiektem ostrej politycznej walki między Rosją a Wielką Brytanią, czego skutkiem były trzy wojny angielsko-afgańskie. W 1919 roku Wielka Brytania uznała niepodległość Afganistanu. Państwo to, zarówno podczas I jak i II wojny światowej pozostało neutralne. W 1946 r. zostało członkiem ONZ. Po utworzeniu w '47 roku Pakistanu doszło do konfliktu, którego przyczyną była granica pakistańsko - afgańska. Po stronie Afganistanu stanęło ZSRR. Z upływem lat sowieckie wpływy w państwie zwiększały się. W 1978 roku, po tzw. rewolucji kwietniowej, w której zginął dyktator Afganistanu, gen. M. Daud Chan, władzę w kraju objęła partia komunistyczna (Ludowa - Demokratyczna Partia Afganistanu). Zmiany w państwie, wzorowane na modelu sowieckim wzmagały wrogość konserwatywnego społeczeństwa do władzy centralnej, co spowodowało rozłam i walki wewnętrzne w L-DPA. W '79 r. zamordowano przywódcę partii i wybrano na jego miejsce kandydata nie odpowiadającego ZSRR. W grudniu zaczął się konflikt zbrojny ze Związkiem Radzieckim, czego skutkiem były kilkuletnie walki partyzantów afgańskich (modżahedinów) z armią rządową i sowieckim korpusem interwencyjnym. W '86 r. ustąpił przywódca L-DPA, od '88 r.wojska sowieckie zaczęły wycofywać się z terenu Afganistanu. Od 1992 r. rządy w Afganistanie sprawowała Rada Kierownicza złożona z przywódców 10 ugrupowań opozycji. Funkcję tymczasowego prezydenta powierzono B. Rabbaniemu. Wkrótce nastąpił rozłam wśród dawnej opozycji muzułmańskiej — ugrupowanie talibów wypowiedziało wojnę mudżahedinom, zwolennikom prez. B. Rabbaniego, zapowiadając wprowadzenie prawa muzułmańskeigo w Afganistanie. W 1996 obalili prezydenta B. Rabbaniego i zaprowadzili restrykcyjne przepisy szariatu. W III 2001 talibowie zniszczyli monumentalne posągi Buddy w Bamjanie. We IX 2001 został zamordowany przez terrorystów-samobójców przywódca opozycji Ahmad Szah Masud. Po atakach terrorystycznych w Nowym Jorku i Waszyngtonie 11 IX 2001 USA rozpoczęły w początkach X 2001 operację militarno-polityczną w Afganistanie przeciwko Osamie bin Ladenowi i popierającym go afgańskim talibom. W połowie listopada wojska opozycyjnego Sojuszu Północnego wyparły talibów z większości terytorium Afganistanu. W XII 2001 na konferencji w Petersbergu k. Bonn (Niemcy) przedstawiciele dotychczasowej opozycji antytalibańskiej powołali koalicyjny rząd tymczasowy z premierem Hamidem Karzai'em, którego władza jako prezydenta Afganistanu została formalnie potwierdzona VI 2002 przez decyzje Wielkiego Zgromadzenia Narodowego. W 2004 roku uchwalono nową konstytucję, a Karzai zwyciężył w powszechnych wyborach prezydenckich. Mimo procesu stabilizacji, sytuacja w kraju pozostaje niespokojna, oficjalne władze kontrolowały tylko część kraju (wraz ze stolicą), nadal dawali o sobie znać zwolennicy obalonych talibów (zwł. na południu i wschodzie kraju). W kraju stacjonują wojska NATO, od 2007 również polskie.
Gospodarka: Afganistan należy do najsłabiej rozwiniętych gospodarczo państw świata. Główną gałęzią gospodarki jest niskotowarowe rolnictwo.
Religia: islam (97,89%)
Demografia: Liczba mieszkańców w 2010 wynosiła 29,12 mln (w 1950 było ich 8,15 mln). Ludność jest rozmieszczona bardzo nierównomiernie. Główne skupiska to kotliny śródgórskie i oazy na obszarach północno-wschodniej części kraju; tereny wysokogórskie na północy i półpustynne na południowym zachodzie są prawie bezludne. Ok. 2 mln mieszkańców to koczownicy. Ponad 3 mln osób przebywa na emigracji. Skład narodowościowy jest zróżnicowany. Przyrost naturalny: 2, 4%; 5,39 urodzeń na kobietę.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz